اتصال‌پذیری و ارتباطات

اینترنت اشیاء کلیدواژه‌ای است که این روزها در بسیاری از مکالمه‌ها نقش محوری را ایفا می‌کند. شاید خیلی از ما تجهیز خانه‌ها یا لباس‌ها به اینترنت را فقط در سناریوی فیلم‌های علمی- تخیلی دیده باشیم. با این حال روند توسعه فناوری در دنیا طوری جلو رفته که همین سناریوهای دور از دسترس نیز کم کم بدل به واقعیت می‌شوند. البته در این میان خبری از نبرد کلاسیک بین انسان‌ها و ربات‌ها نیست؛ در عوض همه چیز در خدمت یک زندگی بهتر برای انسان ها خواهد بود. این شرایطی است که اینترنت اشیاء برای تحققش طراحی شده است. 

بی‌شک هر فناوری در دنیا به مرور زمان تغییراتی را به خود می‌بیند. نکته کلیدی در این میان ترسیم چشم اندازی از آینده آن است. شاید فکر کنید این کار خیلی به درد نمی‌خورد. پس اجازه دهید با یک مثال ساده ماجرا را روشن کنیم. وقتی آمازون در اواخر دهه 90 میلادی پا به عرصه کسب و کار گذاشت، خیلی ها فکرش را هم نمی‌کردند یک روز مردم بی‌خیال خرید حضوری شده و به طور اینترنتی همه چیز را سفارش دهند. خب آن زمان حتی خرید تلفنی هم محبوبیت زیادی نداشت، چه برسد به الگوی اینترنتی!

از آن زمان تا حالا آمازون میلیاردها دلار سود به جیب زده و خیلی از خرده فروشی‌های کلاسیک ورشکست شده‌اند. شاید اگر آن خرده فروشی‌ها آینده فناوری اینترنت و صدالبته عرصه فروش را به درستی تحلیل می کردند، هنوز هم در بازار حضور داشتند.

ماجرای اینترنت اشیاء هم تقریبا به همین شکل است. بسیاری از کسب و کارها هنوز اهمیت این فناوری تازه را درک نکرده‌اند. این در حالی است که مشتریان روز به روز علاقه بیشتری به این حوزه پیدا می‌کنند؛ چرا که مشتریان همیشه دنبال محصولاتی برای ساده‌تر کردن زندگی شان هستند. حالا اگر در این میان اینترنت اشیاء این مزیت را به آنها می‌دهد، دیگر جای چون و چرا باقی نخواهد ماند.

آینده اینترنت اشیاء

هدف ما در این بخش کاملا روشن است. ما قصد داریم به یک سوال ساده جواب دهیم: «آینده اینترنت اشیاء چگونه خواهد بود و چه تغییراتی در زندگی انسان ها ایجاد می کند؟»

 ما برای اینکه سوال بالا را به خوبی بررسی کنیم، سراغ جنبه های مختلف تاثیرگذاری این فناوری رفته‌ایم. اینطوری شما به طور همه جانبه اوضاع را مشاهده کرده و اگر ایده‌ای در سر داشته باشید، تا حدودی سبک و سنگینش خواهید کرد. خب اجازه دهید بدون مقدمه چینی اضافه یک راست برویم سراغ اصل مطلب. این شما و این هم آینده اینترنت اشیاء.

مطلب مرتبط:  پیش‌بینی‌های اینترنت اشیا (IOT) در سال 2024

خانه‌های هوشمند

تصور کنید با ورود به خانه، نه تنها چراغ ها به طور خودکار روشن و دمای خانه تنظیم می ‎شود، بلکه یخچال هوشمندتان با رصد موجودی مواد غذایی، لیست خرید را به طور خودکار به گوشی شما ارسال می کند. در عین حال ربات نظافتچی، بدون نیاز به دخالت شما، خانه را تمیز خواهد کرد. این سناریو برای یک فیلم عجیب نیست، بلکه شرایطی است که همین حالا هم تا حد زیادی برآورده شده است. 

محصولاتی مثل ربات نظافتچی یا جاروی هوشمند از مدتی قبل در بازار به چشم می خورد. نکته کلیدی در این میان احتمال بالای هماهنگی میان تمام ابزارهای هوشمند در قالب خانه هوشمند است. به طوری که شما دیگر نیازی به مدیریت جداگانه آنها نداشته باشید. در عوض همه چیز به طور خودکار و هماهنگ دنبال می شود. 

بی شک مدیریت خانه کاری نیست که همه عاشق آن باشند؛ مخصوصا اگر همه اعضای خانواده شاغل باشند، آن وقت مدیریت خانه بدل به کابوسی تمام نشدنی خواهد شد. در چنین شرایطی خانه هوشمند اینجاست تا به شما برای مدیریت اوضاع کمک کند. باور کنید یا نه، در آینده نزدیک شاهد گاز یا فرهای هوشمند خواهیم بود. به طوری که نه تنها فرآیند پخت و پز را ساده تر می کنند، بلکه یک همگام سازی کوچک با یخچال هوشمند به آنها فرصت پیشنهاد غذاهای مناسب براساس موجودی مواد غذایی در یخچال را خواهد داد.

با توجه به نکاتی که گفتیم، ظهور خانه های هوشمند اصلا دور از انتظار نیست. درست به همین خاطر شما باید خودتان را برای این تغییر مهم به خوبی آماده کنید. وگرنه کلاه تان پس معرکه خواهد بود. از نقطه نظر مردم عادی هم این تغییرات به مثابه ساده سازی هرچه بهتر شرایط است. خب چه کسی دوست ندارد صبح ها یک میز صبحانه مختصر و آماده جلوی رویش داشته باشد؟

شهر هوشمند

وقتی فضایی برای خانه هوشمند وجود دارد، چرا رویاپردازی مان را کمی گسترش ندهیم و سراغ شهر هوشمند نرویم؟ خب خیلی از خدماتی که این روزها با هزینه و زحمت زیاد ارائه می شود، در قالب شهر هوشمند دیگر این همه دردسر نخواهد داشت. 

در شهرهای هوشمند آینده، ترافیک به واسطه سیستم‎ های حمل و نقل هوشمند و مدیریت ترافیک بهینه به پدیده ای نادر تبدیل خواهد شد. سیستم های هوشمند جمع‎ آوری و بازیافت زباله به حفظ محیط زیست و پاکیزگی شهر کمک کرده و روشنایی معابر به طور خودکار با توجه به شرایط محیطی تنظیم خواهد شد. این ویژگی ها در کنار هم شهر هوشمند را می سازد. به طوری که زندگی در این شهر آزار و اذیت کمتری برای شهروندان خواهد داشت. 

مطلب مرتبط: اینترنت اشیا،راز زنجیره تأمین کسب و کارها

اگر دقت کرده باشید، مسئله بازیافت یکی از نکات کلیدی برای افراد علاقه مند به محیط زیست است. از طرف دیگر برندها نیز تعهدات سفت و سختی در این زمینه داده اند. با این حال عملا پیشرفت زیادی در زمینه بازیافت به چشم نمی‌خورد. شاید با هوشمندشدن شهرها این فرآیند سرعت گرفته و تغییرات جدی را مشاهده کنیم. 

صنعت و کشاورزی هوشمند

با استفاده از اینترنت اشیاء کشاورزان می‎‌توانند با رصد دقیق شرایط آب و هوایی، رطوبت خاک و وضعیت محصولات، به طور موثرتری به کشاورزی بپردازند و از منابع به طور کارآمدتری استفاده کنند. این نکات برای بسیاری از کشورها به مثابه پایان کمبود مواد غذایی و دسترسی راحت تر مردم به آنهاست. بنابراین هوشمندسازی در عرصه کشاورزی نه تنها گزینه جذابی است، بلکه ضرورت هم دارد. این مسئله باید به طور ویژه‌ای مدنظر کسب و کارها و صدالبته دولت‌ها قرار گیرد. نکته جالب اینکه امروزه در برخی از کشورها کشاورزی هوشمند اولین قدم‌های خود را برداشته است.

در کارخانه‌های هوشمند، ربات‌ها با همکاری یکدیگر وظایف را با دقت و سرعت بالا انجام می‎‌دهند و سیستم‌های پیش‌بینی کننده، از بروز خرابی و نقص فنی پیشگیری خواهند کرد. نکته جالب در این میان کاهش خطاهای احتمالی در خط تولید است. به طوری که هزینه‌های ناشی از این خطاها به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده و فرصت کسب سود بیشتر برای کسب و کارها فراهم خواهد شد. 

سلامتی و تناسب اندام

صنعت خدمات ورزشی در طول دهه‌های اخیر رونق بسیار زیادی پیدا کرده است. امروزه کمتر کسی در دنیا به چشم می‌خورد که دست کم دغدغه تناسب اندام نداشته باشد. در گوشه و کنار شهرهای گوناگون هم کلی باشگاه ورزشی در رشته‌های مختلف به راه افتاده است. این نکته به خوبی توسعه صنعت ورزش را نشان می‌دهد. در این میان فناوری‌های جدید نقش مهمی در عملکرد بهتر ورزشکاران یا حتی علاقه مندان به این حوزه ایفا می کند.

اگر بخواهیم از یک مثال جذاب استفاده کنیم، باید سراغ فوتبال رفت. قبلا وقتی یک بازیکن مصدوم می‌شد، اگر خیلی شانس می‌آورد بعد از ماه‌ها دوباره پا به توپ شده و شانسی برای هنرنمایی در میدان داشت. امروزه اما به لطف فناوری های دیجیتال امکان شناسایی دقیق نوع مصدومیت و ریکاوری سریع بازیکنان فراهم شده است. به طور مشابه، مربی‌‌ها نیز به کمک دستگاه‌های هوشمند فرصت تحلیل هرچه بهتر عملکرد بازیکنان شان را دارند. این امر به آنها کمک می‌کند تا با بهترین ترکیب به مصاف رقبا رفته و دیگر نگران انتخاب‌های اشتباه نباشند. 

دستگاه‌های هوشمند فقط محدود به عرصه حرفه‌ای ورزش نیستند. مثلا ساعت‌های هوشمند علاوه بر نمایش مشخصات زمانی، امکان آنالیز ضربان قلب، فرآیند تنفسی و حتی میزان کالری مصرف شده در حین ورزش را فراهم کرده‌اند. این امر به ورزشکاران کمک می‌کند تا اطلاعات دقیقی درباره نحوه فعالیت ورزشی‌شان داشته باشند. نکته‌ای که در این میان باید همیشه یادتان باشد، امکان ارائه برنامه به چنین ساعت‌هایی است. به طوری که مثل یک مربی وفادار همیشه شما را به ورزش بیشتر و صدالبته دقیق تشویق کنند.

فناوری هوشمند در لباس‌های ورزشی نیز نفوذ کرده است. امروزه برخی از ورزشکاران برای پیگیری بهترین وضعیت جسمانی شان از لباس‌های هوشمندی استفاده می کنند که توانایی تجزیه و تحلیل فعالیت فیزیکی به طور دقیق را دارند. اگر فکر می‌کنید این دیگر نقطه پایانی نوآوری‌هاست، باید نظر شما را به همگام سازی تمام دستگاه‌های دیجیتال ورزشی جلب کنیم. به طوری که تمام دست اندرکاران این حوزه به خوبی توانایی تجزیه و تحلیل داده‌ها را دارند، آن هم به طور ترکیبی.

شاید زمانی نه چندان دور ورزش کردن کاری سخت بود، اما امروزه با ورود اینترنت اشیاء به این حوزه دیگر معادلات فرق کرده است. به زبان خودمانی، دیگر بهانه زیادی برای شانه خالی کردن از ورزش به طور منظم وجود ندارد. به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز یکی از حوزه‌های پرسود در اینترنت اشیاء را همین صنعت ورزش می‌دانیم. اگر شما در این حوزه فعالیت دارید، باید هرچه زودتر کسب و کارتان را با این فناوری هماهنگ سازید. وگرنه خیلی زود فرصت‌های در دسترس‌تان از بین می‌رود. 

مطلب مرتبط:تکنولوژی IOT چیست و چطور کار می‌کند؟

آموزش و پرورش

پدیده همه‌گیری کرونا برای مردم چهارگوشه دنیا سختی‌های خاص خودش را داشت. قرنطینه‌های طولانی مدت و تعامل از پشت گوشی‌های هوشمند سبک زندگی مردم را به طور اساسی تغییر داده است. اگرچه حالا اوضاع به حالت عادی برگشته، اما اثرات پاندمی در گوشه و کنار زندگی ما قابل مشاهده است. یکی از اثرات اساسی در این میان توسعه آموزش از راه دور یا آنلاین است. این روزها دیگر کسی برای شرکت در کلاس های آموزشی نیازی به طی مسیرهای طولانی ندارد. در عوض اساتیدی از آن سر دنیا با استفاده از فضای کلاس های آنلاین فرصت آموزش به علاقه‌مندان را دارند. 

نکته جالب درباره آموزش آنلاین بحث قیمت تمام شده مقرون به صرفه آن است. به طوری که شما برای راه‌اندازی یک دوره آموزشی آنلاین دیگر لازم نیست هزینه‌های گزافی مثل اجازه کلاس درس پرداخت کنید. در عوض همه چیز بر بستر اینترنت جریان دارد. 

امروزه شما به راحتی از طریق سرویس میت (Meet) امکان برگزاری کلاس‌های آنلاین با کیفیت بالا را دارید. نکته جالب اینکه دیگر خبری از قطعی مداوم ارتباط یا خاموش شدن ناگهانی وبکم نیست. در عوض همه چیز با کیفیت بالا آماده تجربه یک کلاس درس بی دردسر و صدا البته از راه دور است. 

امنیت و حریم خصوصی

اینترنت اشیاء نگرانی‌های زیادی بابت امنیت کاربران به راه انداخته است. خب وقتی همه اطلاعات زندگی مردم بر بستر اینترنت قرار دارد، هکرها خیلی زود وسوسه خواهند شد. تجربه برندهایی مثل فیسبوک در زمینه درز اطلاعات نشان داده اگر پای داده‌های بی‌نهایت مهم در میان باشد، هکرها از هیچ اقدامی دریغ نخواهند کرد.

خبر خوب اینکه بسیاری از شرکت‌های امنیت سایبری همکاری نزدیکی با توسعه دهندگان فناوری‌های مربوط به اینترنت اشیاء دارند. البته در این زمینه باید حواس‌تان به نکات متعددی باشد؛ چراکه بحث جلب اعتماد مشتریان مسئله‌ای نیست که به این سادگی از کنارش عبور کنیم. در عوض شما باید تمام تلاش‌تان برای اثرگذاری بهتر بر روی مخاطب هدف را انجام داده و خودتان را برای توسعه پایدار این حوزه آماده نمایید. 

اگر بخواهیم یک چشم انداز کلی در رابطه با امنیت کاربران در دنیای اینترنت اشیاء ارائه کنیم، افق‌های امیدوارکننده زیادی پیش‌روی‌مان خواهد بود. خب شرکت‌های بزرگی مثل گوگل یا مایکروسافت که همین طور بی مقدمه وارد یک حوزه نمی‌شوند. در عوض مدیران ارشد این شرکت‌ها حساب ویژه‌ای بر روی اینترنت اشیاء کرده‌اند. البته این به معنای اعتماد بی قید و بند به دنیای اینترنت اشیاء نیست. به هر حال این فناوری قدمت زیادی ندارد و هنوز امکان درز اطلاعات کاربران در این فضا دور از ذهن نیست. به همین خاطر شما باید با دقت فراوان کارتان در این حوزه را دنبال کنید. 

حمل و نقل

اینترنت اشیاء فقط مربوط به خانه یا باشگاه‌های ورزشی نیست. در عوض ورود این فناوری به دنیای خودروسازی و حمل و نقل عمومی تغییرات بسیار مهمی را ایجاد کرده است. اگر زمانی نه چندان دور تردد درون‎ شهرهای بزرگ با خودرو دست کمی از کابوس نداشت، حالا دیگر با ورود ماشین‌های هوشمند همه چیز در حال تغییر است. راستش را بخواهید، اولین جرقه چنین ایده‌ای را برند جنجالی تسلا زد. ایلان ماسک همیشه به عنوان یک کارآفرین نوآور شناخته شده و عملکردش در زمینه توسعه اینترنت اشیاء نیز به همین شکل است. 

مطلب مرتبط: نرم افزار مدیریت وسایل نقلیه برقی مجهز به اینترنت اشیا در ایران طراحی شد

خودروهای هوشمند با استفاده از اینترنت و همگام سازی سریع با سیستم‌های مکان‌یابی به خوبی رانندگان را به سفری راحت دعوت می‌کنند. البته بحث امنیت سفر در اینجا اهمیت کلیدی دارد. حمل و نقل عمومی در طول سال‌های اخیر مسئله بحث برانگیزی بوده است. از سختی‌های این شغل که بگذریم، تقاضا برای افزایش ناوگان حمل و نقل عمومی تقریبا در سراسر دنیا به چشم می‌خورد. با این حساب استفاده از اینترنت اشیاء یا به زبان ساده‌تر راه‌اندازی ناوگان هوشمند کمک شایانی برای زندگی بهتر در شهرهای بزرگ خواهد بود. 

اگر بخواهیم منصفانه به قضیه نگاه کنیم، خودروهای هوشمند به طور کامل نقش راننده را حذف نمی کنند. در عوض این فناوری در دسترس همه کارآفرینان برای رویاپردازی های بیشتر قرار دارد. در عین حال راننده به عنوان مهمترین جزو فرآیند رانندگی نقش محوری‌اش را حفظ خواهد کرد. در عوض فرآیند رانندگی به کمک اینترنت اشیاء ساده و بی‌دردسر خواهد شد. به طوری که حتی کسانی که از رانندگی دل خوشی هم ندارند، به این کار علاقه‌مند خواهند شد. 

خرده فروشی هوشمند

صنعت خرده فروشی با توسعه اینترنت در طول دو دهه اخیر تغییرات بسیار زیادی داشته است. اگر شرایط همه‌گیری کرونا را نیز در نظر بگیریم، آن وقت متوجه تغییر سلیقه مردم در زمینه خرید خواهیم شد. امروزه خیلی از مردم ترجیح می دهند به طور غیرحضوری یا آنلاین خریدشان را انجام دهند بنابراین عرصه برای خرده فروشی‌های سنتی روز به روز سخت‌تر می شود. در این میان اینترنت اشیاء شاید تحولی شگفت انگیز برای چنین کسب و کارهایی محسوب شود.

آیا تا حالا به سرتان زده چقدر خوب می شد موقع خرید از خرده فروشی‌ها خبری از صف‌های طولانی پرداخت صورت حساب نبود؟ خب آدم کلی از وقت با ارزشش در این صف‌ها تلف می‌شود؛ تازه اگر شانس بیاورید و در این میان دعوایی شکل نگیرد!

تغییری که اینترنت اشیا در سناریوی بالا ایجاد می‌کند، حذف عامل انسانی در فروشگاه‌هاست. یکی از مثال‌های جذاب در این رابطه خرده فروشی آمازون است. البته منظور ما سایت رسمی این برند نیست. در عوض آمازون از چند سال قبل سراغ راه‌اندازی خرده فروشی‌های کلاسیک نیز رفته است. البته با این تفاوت که در این خرده فروشی‌ها خبری از پرسنل فروش یا حتی صندوق پرداخت صورت حساب نیست. در عوض همه چیز به طور هوشمند مدیریت می‌شود. مشتریان نیز پس از برداشتن اجناس دلخواه‌شان به طور خودکار هزینه را از کارت بانکی‌شان پرداخت خواهند کرد. 

شاید سناریوی بالا کمی عجیب به نظر برسد، اما آینده انکار ناپذیر خرده فروشی سنتی محسوب می‌شود. شاید اینطوری سلیقه مردم در زمینه خرید کمی تغییر کرده و خرده فروشی‌های آنلاین رقابت نصفه و نیمه‌ای را تجربه کنند. 

سخن پایانی

دنیای اینترنت اشیاء تازه اول راه است. با این حال در همین شرایط نیز سر و صدای زیادی به راه انداخته است. به طوری که خیلی از سرمایه‌گذارها و کارآفرینان نظرشان به این حوزه جلب شده و با دقت اخبار مربوط به آن را دنبال می کنند. برخی از شرکت‌های بزرگ دنیا مثل گوگل و نایک هم از یکی دو سال قبل به طور جدی وارد این عرصه شده‌اند. این حساب همه چیز حکایت از تغییرات سریع در دنیای کسب و کار دارد. به طوری که با یک چشم به هم زدن ممکن است از جریان تغییرات به کلی جا بمانید.